Gen
Gen là một đơn vị di truyền cơ bản nằm trên nhiễm sắc thể, chịu trách nhiệm mã hóa cho một sản phẩm chức năng cụ thể như protein hoặc phân tử RNA. Gen mang thông tin di truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.
**Cấu trúc của gen**
Gen được cấu tạo từ các chuỗi nucleobase liên kết cộng hóa trị với nhau tạo thành một chuỗi xoắn kép gọi là DNA. Bốn loại nucleobase trong DNA là adenine (A), cytosine (C), guanine (G) và thymine (T). Các nucleobase này liên kết với nhau theo cặp bổ sung, A với T và C với G.
**Hoạt động của gen**
Quá trình phiên mã sao chép thông tin di truyền từ DNA sang RNA thông tin (mRNA). mRNA sau đó rời khỏi nhân tế bào và di chuyển đến ribosome, nơi xảy ra quá trình dịch mã. Trong quá trình dịch mã, ribosome đọc trình tự các nucleobase trên mRNA và tổng hợp nên protein tương ứng.
**Các loại gen**
Có hai loại gen chính:
* **Gen cấu trúc:** Mã hóa cho các sản phẩm chức năng như protein hoặc phân tử RNA.
* **Gen điều hòa:** Kiểm soát sự biểu hiện của các gen khác thông qua các cơ chế như liên kết với chất điều hòa hoặc mã hóa cho các yếu tố phiên mã.
**Đột biến gen**
Đột biến gen là những thay đổi trong trình tự nucleobase của gen. Đột biến có thể có lợi, có hại hoặc trung tính đối với sinh vật. Các đột biến có hại có thể dẫn đến các bệnh di truyền, trong khi các đột biến có lợi có thể mang lại lợi thế thích nghi.
**Tầm quan trọng của gen**
Gen đóng vai trò quan trọng trong:
* **Quá trình di truyền:** Gen mang thông tin di truyền được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.
* **Phát triển sinh vật:** Gen hướng dẫn sự phát triển và chức năng của các cơ quan và mô trong cơ thể sinh vật.
* **Sức khỏe con người:** Các đột biến gen có thể dẫn đến các bệnh di truyền như bệnh bạch cầu và xơ nang.
* **Công nghệ sinh học:** Kỹ thuật di truyền cho phép các nhà khoa học thay đổi trình tự gen và tạo ra các sinh vật biến đổi gen.
